11 listopada 2020

Ku niepodległości. Historyczne dziedzictwo Wielkopolskiego Parku Narodowego



Kiedy nadchodzi Dzień Niepodległości, kierujemy nasze myśli w stronę wydarzeń, które przyniosły naszemu krajowi wolność. Warto pamiętać o tym,jak długa i trudna była ta droga do niepodległości.
Historia Polski obfituje w  wydarzenia, które doprowadziły do klęsk i przyniosły kolejne upadki, kosztowały wiele ludzkich istnień.Kolejne zrywy niepodległościowe nie przynosiły spodziewanych efektów, dopiero Powstanie Wielkopolskie toczące się na przełomie lat 1918/19 było zwycięskie. Przyczynił się do tego sukcesu splot różnych okoliczności: polityka międzynarodowa, polityka Prus wobec Polaków (germanizacja paradoksalnie przyczyniła się do zwiększenia oporu i samoorganizacji Wielkopolan), praca organiczna podjęta przez światłych ziemian itp. Wyciągnięto wnioski również z poprzednich zrywów, które pokazały brak przygotowania i wyszkolenia powstańców.. Wcześniej w historii i pamięci ówczesnych mieszkańców Poznańskiego zapisał się rok 1848, kiedy to serca Polaków rozpalały  wielkie nadzieje na odzyskanie wolności, które jednak szybko zgasły.

Pocztówka ze zbiorów Polona.pl

W tym miejscu przypomnijmy, że obecne tereny Wielkopolskiego Parku Narodowego były areną,na której rozegrały się dramatyczne wydarzenia z okresu Wiosny Ludów (1848), a ich ślady można znaleźć do dziś.
Znajdujący się na niewielkiej wyspie na Jeziorze Góreckim zameczek , dziś w kompletnej ruinie, niedostępny dla zwiedzających, został zniszczony na skutek ostrzału wojsk pruskich.

Jak wyglądają ruiny zamku Klaudyny Potockiej można zobaczyć tu:


Nieco więcej o ciekawej historii zamkowej wyspy poznamy oglądając film:


Co mówią źródła historyczne o tym okresie? W marcu 1848 r. na wieść o rewolucji w Berlinie przystąpiono do organizacji  powstania ludowego. Mężczyzn  w sile wieku objęto obowiązkiem służby wojskowej,a chłopom obiecano na własność użytkowane grunty, bezrolnym przydział ziemi. W ten sposób utworzono oddziały partyzanckie kosynierów.Terytorium Wielkiego Księstwa Poznańskiego stało się areną walk z Prusakami. 11 kwietnia podpisano ugodę w Jarosławcu, która nie zakończyła walk. Po podpisaniu umowy kapitulacyjnej 8 maja 1848 również część partyzantów kontynuowała walki.

Fragment wiadomości z "Gazety W. Xięstwa Poznańskiego",5.05.1848.Czytamy w nim o istniejącym obozie powstańców w Górce.Źrodło:Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa


Jedne z ostatnich toczyły się w Rogalinie i Rogalinku oraz na polach i w lasach w okolicy Puszczykowo Starego.
Tu właśnie,przy czerwonym szlaku turystycznym zwanym Szlakiem Kosynierów, znajdują się symboliczne mogiły powstańców z 1848 roku.
Niestety niewiele wiadomo o tym miejscu. Przeprowadzone badania archeologiczne nie potwierdzają obecności szczątków ludzkich tam, gdzie usypano mogiły.Jednak tradycja i przekazy mówią, że w lesie chowano poległych kosynierów. Miejsce to wrosło w zbiorową pamięć mieszkańców regionu. Podaje się, że obecną formę nadali mu powstańcy wielkopolscy chcąc upamiętnić swoich poprzedników. Według innej hipotezy  (wysnutej na podstawie odnalezionego podczas prac wykopaliskowych listu w butelce) symboliczne mogiły są dziełem harcerzy z  Puszczykówka, którzy jakoby w latach 50. utworzyli to miejsce dla swoich zbiórek i obchodów świąt patriotycznych.


Obecnie miejsce pamięci znajduje się pod opieką Wolontariatu WPN. 
W ostatnim czasie groby zostały przez nas uporządkowane, sukcesywnie podejmujemy dalsze prace renowacyjne. Chcemy przywrócić temu miejscu należytą postać, o czym już wcześniej informowaliśmy. W dbaniu o pamięć o przodkach i dbaniu o środowisko,w którym żyjemy,o zachowanie dziedzictwa naturalnego  i kulturowego przejawia się patriotyzm.





Oprac. Magdalena Madajczyk-Głowacka na podstawie źródeł internetowych


Dla zainteresowanych tematem więcej informacji w linkach

https://www.mosina.pl/jezioro-goreckie

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz